วิธีลบแอปที่ลบไม่ได้บนสมาร์ทโฟน

สมาร์ทโฟนในปัจจุบันมักมาพร้อมแอปที่ติดตั้งมาให้จากโรงงาน (Pre-installed Apps หรือ Bloatware) ซึ่งผู้ใช้จำนวนมากพบปัญหาว่า “ลบไม่ได้” แม้จะไม่ได้ใช้งานเลย 

แอปเหล่านี้อาจกินพื้นที่จัดเก็บข้อมูล ใช้ทรัพยากรเครื่อง ทำให้เครื่องช้าลง หรือส่งการแจ้งเตือนที่ไม่จำเป็น โดยเฉพาะผู้ใช้ที่ต้องการควบคุมสมาร์ทโฟนให้ทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ ปัญหานี้ยิ่งพบได้บ่อยในสมาร์ทโฟน Android หลายยี่ห้อ รวมถึงบางกรณีใน iPhone ที่มีแอประบบซึ่งไม่สามารถลบออกได้โดยตรง 

บทความนี้จะอธิบายวิธีจัดการและลบแอปที่ลบไม่ได้อย่างเป็นขั้นตอน ตั้งแต่วิธีพื้นฐานที่ปลอดภัย ไปจนถึงวิธีขั้นสูง พร้อมข้อควรระวัง เพื่อให้คุณสามารถเลือกแนวทางที่เหมาะสมกับอุปกรณ์ของตนเองได้อย่างมั่นใจ

ทำความเข้าใจก่อนว่า “แอปที่ลบไม่ได้” คืออะไร

แอปที่ลบไม่ได้มักแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ได้แก่ แอประบบ (System Apps) และ แอปที่ผู้ผลิตติดตั้งมาให้ (Bloatware) โดยแอประบบเป็นส่วนที่ระบบปฏิบัติการต้องใช้ เช่น โทรศัพท์ ข้อความ ความปลอดภัย ส่วน Bloatware คือแอปโฆษณา บริการเสริม หรือแอปพาร์ทเนอร์ ที่ผู้ผลิตใส่มาให้และมักไม่ให้ลบออกโดยตรง

ประเภทหลักของแอปที่ลบไม่ได้

• แอประบบ (System Apps): แอปที่ระบบต้องใช้เพื่อให้เครื่องทำงานได้ปกติ
• แอปติดเครื่อง (Bloatware): แอปเสริมที่ผู้ผลิต/ผู้ให้บริการติดตั้งมาให้

หมายเหตุ: แม้จะลบไม่ได้ แต่ในหลายกรณีสามารถ “ปิดการใช้งาน” เพื่อลดการใช้ทรัพยากรและทำให้แอปไม่รันเบื้องหลังได้

วิธีลบหรือจัดการแอปที่ลบไม่ได้บน Android

วิธีที่ 1: ปิดการใช้งานแอป (Disable) — แนะนำสำหรับผู้ใช้ทั่วไป

เป็นวิธีที่ปลอดภัยที่สุด เหมาะสำหรับแอปติดเครื่องและบางแอประบบที่ไม่จำเป็น

1. ไปที่ การตั้งค่า (Settings)
2. เลือก แอป (Apps / Application Manager)
3. เลือกแอปที่ต้องการ
4. กด ปิดการใช้งาน (Disable)
5. ยืนยันการปิดใช้งาน

ผลลัพธ์หลังปิดการใช้งาน

• แอปจะไม่ทำงานและไม่รันเบื้องหลัง
• หยุดการอัปเดตอัตโนมัติของแอปนั้น
• ไอคอนแอปอาจหายจากหน้าจอ
• แอปยังอยู่ในเครื่อง แต่ไม่กระทบการใช้งาน

วิธีที่ 2: ถอนการอัปเดต (Uninstall Updates) แล้วค่อย Disable

บางแอปไม่สามารถ Disable ได้ทันที หรือกินพื้นที่มากจากการอัปเดต สามารถถอนการอัปเดตก่อนแล้วค่อยปิดใช้งาน

1. Settings → Apps
2. เลือกแอปที่ต้องการ
3. กด Uninstall Updates (ถอนการอัปเดต)
4. จากนั้นกด Disable

วิธีที่ 3: ลบแอปด้วย ADB (ไม่ต้อง Root) — สำหรับผู้ใช้ระดับกลาง

ADB (Android Debug Bridge) ช่วยลบแอปในระดับผู้ใช้ (User 0) ทำให้แอปหายไปจากระบบของผู้ใช้โดยไม่ต้อง Root

สิ่งที่ต้องเตรียม

• คอมพิวเตอร์ 1 เครื่อง
• สาย USB
• เปิด Developer Options และ USB Debugging

ขั้นตอนโดยสรุป

1. ไปที่ Settings → About phone → แตะ Build number 7 ครั้ง (เพื่อเปิด Developer Options)
2. Settings → Developer Options → เปิด USB Debugging
3. เชื่อมต่อมือถือกับคอมพิวเตอร์ และยืนยันการอนุญาต Debug
4. ใช้คำสั่ง ADB เพื่อถอนการติดตั้งใน user 0

ตัวอย่างคำสั่ง (อธิบายแนวทาง)

adb devices
adb shell
pm uninstall --user 0 package.name

ข้อดี: ไม่ต้อง Root และแอปหายจากมุมมองผู้ใช้
ข้อควรระวัง: รีเซ็ตเครื่องแอปอาจกลับมา และไม่ควรลบแอประบบหลัก เช่น System UI

วิธีที่ 4: Root เครื่อง (ขั้นสูง — ไม่แนะนำทั่วไป)

การ Root จะได้สิทธิ์สูงสุดในการควบคุมระบบและสามารถลบแอประบบได้จริง แต่มีความเสี่ยงสูง

• ข้อดี: ลบแอประบบได้จริง ควบคุมเครื่องได้เต็มที่
• ข้อเสีย: อาจหมดประกัน เสี่ยงด้านความปลอดภัย และระบบอาจไม่เสถียร

วิธีจัดการแอปที่ลบไม่ได้บน iPhone (iOS)

ทำไม iPhone ถึงลบแอปไม่ได้ทั้งหมด

iOS ออกแบบให้ระบบมีความปลอดภัยสูง แอปบางตัวเป็นส่วนสำคัญของระบบ เช่น Phone, Messages, App Store จึงไม่สามารถลบได้ แต่ยังมีวิธี “ซ่อน/จำกัดการใช้งาน” เพื่อไม่ให้รบกวนการใช้งาน

วิธีที่ 1: ลบแอปที่ Apple อนุญาตให้ลบ

1. กดค้างที่ไอคอนแอป
2. เลือก Remove App
3. เลือก Delete App

วิธีที่ 2: ซ่อนแอปด้วย Screen Time (เหมาะกับแอปที่ลบไม่ได้)

1. Settings → Screen Time
2. เลือก Content & Privacy Restrictions
3. เข้า Allowed Apps
4. ปิดแอปที่ไม่ต้องการให้ใช้งาน

เมื่อปิดแล้ว แอปจะหายจากหน้าจอและไม่สามารถใช้งานได้จนกว่าจะเปิดกลับ

วิธีที่ 3: Offload App (คืนพื้นที่ แต่เก็บข้อมูลไว้)

1. Settings → General → iPhone Storage
2. เลือกแอปที่ต้องการ
3. กด Offload App

เหมาะกับแอปที่ใช้นานๆ ครั้งและอยากคืนพื้นที่ โดยยังเก็บเอกสาร/ข้อมูลไว้

ข้อควรระวังสำคัญ

• อย่าลบ/ปิดแอปที่เกี่ยวข้องกับระบบหลัก เช่น ระบบโทร, ระบบ UI, ความปลอดภัยหลักของเครื่อง
• สำรองข้อมูลก่อนใช้วิธีขั้นสูง โดยเฉพาะการใช้ ADB หรือ Root
• หลีกเลี่ยงแอปภายนอกที่อ้างว่าสามารถลบแอประบบได้ทั้งหมด เพราะเสี่ยงมัลแวร์/โฆษณาแฝง

คำแนะนำเลือกวิธีให้เหมาะกับผู้ใช้

• ผู้ใช้ทั่วไป: ใช้ Disable (Android) หรือ Screen Time (iPhone) ปลอดภัยและเพียงพอ
• ผู้ใช้ระดับกลาง: ใช้ ADB (Android) เพื่อให้แอปหายจากระบบผู้ใช้
• ผู้เชี่ยวชาญ: Root เฉพาะเมื่อจำเป็นจริงและเข้าใจความเสี่ยง
• องค์กร: แนะนำใช้ระบบ MDM เพื่อควบคุม/จำกัดแอปอย่างเป็นระบบ