OTP (One-Time Password) คืออะไร

คุณทราบหรือไม่ว่า ปัจจุบัน การเข้าถึงข้อมูล หรือแอปพลิเคชั่นด้วยรหัสผ่าน หรือ Password เพียงอย่างเดียว อาจไม่เพียงพอแล้ว ดังนั้น เพื่อให้ข้อมูลของคุณ ยังเป็นของคุณ แนะนำให้อ่านบทความนี้ให้จบ ทั้งนี้ เพื่อความปลอดภัยของข้อมูล หรือแม้กระทั่งทรัพย์สินของคุณ

OTP (One-Time Password) คือรหัสผ่านที่ใช้ได้เพียงครั้งเดียว ซึ่งถูกสร้างขึ้นแบบสุ่มเพื่อยืนยันตัวตนในการเข้าถึงระบบหรือบริการต่าง ๆ เช่น การเข้าสู่ระบบธนาคารออนไลน์ หรือการยืนยันการทำธุรกรรมทางการเงิน โดย OTP จะถูกส่งไปยังผู้ใช้งานผ่านทาง SMS, อีเมล หรือแอปพลิเคชันสร้างรหัส เช่น Google Authenticator 

ความสำคัญของ OTP อยู่ที่การเพิ่มความปลอดภัย โดยเฉพาะในกรณีที่รหัสผ่านหลักถูกขโมย เพราะ OTP ใช้ได้เพียงครั้งเดียวและมีอายุการใช้งานสั้น ทำให้ผู้ไม่ประสงค์ดีไม่สามารถนำไปใช้ซ้ำได้

วิธีการใช้งาน OTP

• เริ่มต้น การลงทะเบียน ผู้ใช้ต้องลงทะเบียนด้วยหมายเลขโทรศัพท์ หรืออีเมล กับระบบที่จะใช้ บริการ OTP อย่างเช่น การลงทะเบียนกับธนาคารออนไลน์, Gmail เป็นต้น
• รับ OTP เมื่อทำธุรกรรมหรือเข้าสู่ระบบ ระบบจะส่ง OTP ไปยังหมายเลขโทรศัพท์หรืออีเมลที่ลงทะเบียนไว้ ตัวอย่างเช่น การทำธุรกรรมออนไลน์ที่ต้องยืนยัน OTP ผ่าน SMS ก่อนยืนยันการชำระเงิน
• กรอก OTP นำ OTP ที่ได้รับมากรอกในช่องที่ระบบกำหนดไว้ เช่น การยืนยันการโอนเงินหรือการเข้าสู่ระบบ
• การยืนยัน ระบบจะตรวจสอบความถูกต้องของ OTP หากถูกต้องก็จะอนุญาตให้ผู้ใช้ดำเนินการต่อ เช่น การโอนเงินสำเร็จ

ตัวอย่างการใช้งาน OTP

1. การทำธุรกรรมทางการเงินออนไลน์

สมมติว่าคุณต้องการโอนเงินผ่านแอปพลิเคชันธนาคาร หลังจากที่คุณกรอกข้อมูลบัญชีผู้รับเงินและจำนวนเงินที่ต้องการโอน ระบบจะส่ง OTP ไปยังหมายเลขโทรศัพท์ที่คุณลงทะเบียนไว้ คุณต้องกรอก OTP ที่ได้รับเพื่อยืนยันการทำธุรกรรม หาก OTP ถูกต้อง ระบบจะดำเนินการโอนเงิน แต่หากกรอกผิดหลายครั้ง ระบบอาจยกเลิกการทำธุรกรรมเพื่อป้องกันความเสี่ยง

2. การเข้าสู่ระบบเว็บไซต์ที่มีความปลอดภัยสูง

บางเว็บไซต์ที่เกี่ยวข้องกับข้อมูลสำคัญ เช่น อีเมลหรือข้อมูลส่วนตัว จะมีการใช้ OTP ในการยืนยันตัวตนหลังจากกรอกรหัสผ่านปกติ ตัวอย่างเช่น เมื่อคุณเข้าสู่ระบบอีเมลจากอุปกรณ์ที่ไม่เคยใช้มาก่อน ระบบจะส่ง OTP ไปยังมือถือของคุณเพื่อให้กรอกก่อนเข้าถึงบัญชี นี่เป็นการเพิ่มความปลอดภัยในการป้องกันการเข้าถึงโดยไม่ได้รับอนุญาต

3. การยืนยันตัวตน

ในระบบสองขั้นตอน (Two-Factor Authentication) OTP มักถูกใช้ในระบบยืนยันตัวตนสองขั้นตอน เช่น การเข้าถึงบัญชีโซเชียลมีเดียหรือบริการออนไลน์อื่นๆ หลังจากที่คุณกรอกรหัสผ่าน ระบบจะส่ง OTP เพื่อยืนยันอีกครั้ง นี่เป็นการเพิ่มชั้นความปลอดภัยและลดความเสี่ยงจากการโจมตีทางไซเบอร์

4. การสมัครบัญชีใหม่หรือรีเซ็ตรหัสผ่าน

เมื่อคุณสมัครบัญชีใหม่กับบริการออนไลน์หรือรีเซ็ตรหัสผ่าน ระบบมักจะส่ง OTP ไปยังอีเมลหรือหมายเลขโทรศัพท์ของคุณ เพื่อยืนยันว่าคุณเป็นเจ้าของบัญชีจริงๆ การกรอก OTP ที่ถูกต้องจะเป็นการยืนยันตัวตนก่อนที่จะดำเนินการต่อ เช่น การตั้งรหัสผ่านใหม่

บทสรุป การใช้ OTP ในตัวอย่างเหล่านี้ช่วยป้องกันการเข้าถึงที่ไม่ได้รับอนุญาตและเพิ่มความปลอดภัยให้กับผู้ใช้งานในระบบที่มีความสำคัญทางข้อมูลหรือการเงิน